Η κύστη γνάθου είναι είναι παθολογική οστική κοιλότητα, η οποία αναπτύσσεται εντός του οστού των γνάθων ή και πέρα από τα όρια τους στις περιβάλλουσες  γειτονικές μαλακές δομές. Οι κύστες γνάθων περιέχουν υγρό ή παχύρευστο υλικό, το δε τοίχωμά τους επενδύεται από επιθήλιο.  Απαιτείται πάντοτε αντιμετώπιση.

Οι κύστεις , αν και συχνά είναι ασυμπτωματικές, πρέπει οπωσδήποτε να αντιμετωπίζονται, γιατί αυξάνονται προοδευτικά σε μέγεθος προκαλώντας οστεόλυση των γνάθων και επεκτείνονται σε βάρος των παρακείμενων γειτονικών ανατομικών δομών, προκαλώντας διογκώσεις και παθολογίες ανάλογες των  δομών στις οποίες επεκτείνονται. Έτσι η επέκτασή τους μπορεί να προκαλέσει μετακινήσεις και απορροφήσεις δοντιών, αποφράξεις και δυσλειτουργίες ιγμορείων, δυσχέρεια ρινικής αναπνοής ή κατάποσης, αισθητικά προβλήματα, παθολογικά κατάγματα.

Οι κύστεις , ιδιαίτερα οι φλεγμονώδους αρχής , που είναι και οι συχνότερες, μπορεί να επιμολυνθούν και να προκαλέσουν επικίνδυνες λοιμώξεις στην τραχηλοπροσωπική χώρα.

 

Η θεραπευτική αντιμετώπιση των κύστεων είναι χειρουργική. Το είδος της χειρουργικής επέμβασης που επιλέγεται καθορίζεται από το είδος, το μέγεθος, την εντόπιση και επέκταση τους, την ηλικία και την γενική κατάσταση της υγείας του ασθενή. Η θεραπεία αποσκοπεί στην ασφαλή και πλήρη εξάλειψη της κύστης ώστε να μην υποτροπιάσει, με σύγχρονη διασφάλιση των γειτονικών εμπλεκόμενων ανατομικών δομών και μακροπρόθεσμη αναδόμηση των αποδομημένων ιστών.

Η αφαίρεση της κυστικής αλλοίωσης γίνεται συνήθως με εκπυρήνιση της. Σε κάποιες περιπτώσεις το οστικό έλλειμμα μπορεί να πληρωθεί με οστικό μόσχευμα. Κάποιες μεγάλες βλάβες αντιμετωπίζονται με μαρσιποποίηση (διάνοιξη στομίου) τουλάχιστον σε πρώτο στάδιο. Η επέμβαση στην πλειονότητα διενεργείται με ενδοστοματική προσπέλαση. Το είδος της κυστικής βλάβης επιβεβαιώνεται με ιστοπαθολογικό έλεγχο της.

Η επιλογή του είδους της αναισθησίας καθορίζεται από τις διαστάσεις της βλάβης, την εντόπιση, την προσπέλαση, την επέκταση σε γειτονικές δομές, την γενική κατάσταση της υγείας του ασθενή και την επιθυμία του.

Λοίμωξη, διάσπαση, του τραύματος, αιμάτωμα ή αιμορραγία. απώτερα διαταραχή στην πώρωση του κατάγματος. Πιο σπάνια μπορεί να παρουσιαστεί κάποιο μικρό μούδιασμα από παροδικό τραυματισμό νεύρων στα οποία επεκτείνεται η κύστη, αλλά  βελτιώνεται και αποκαθίσταται βαθμιαία. Σε κάποια ήδη κύστεων υπάρχει αυξημένη πιθανότητα υποτροπής ( επανεμφάνισης). Αν τεκμηριωθεί ιστοπαθολογικά κάποιος από αυτούς τους τύπους, ο ασθενής τίθεται σε πρόγραμμα τακτικού επανελέγχου μετά την αφαίρεση της.