Τι συμβαίνει στην γνάθο και πού εντοπίζεται το πρόβλημα;
Η κάτω γνάθος έχει υποστεί σπάσιμο. Η εντόπισή του, η γραμμή ή οι γραμμές του κατάγματος και οι συνοδές συνέπειες θα εκτιμηθούν με την κλινική εξέταση και με τον ενδεικνυόμενο ακτινολογικό έλεγχο. Η γνάθος είναι οδοντοφόρο οστό και λόγω του κατάγματος συνήθως διαταράσσεται η σύγκλειση των δοντιών («κλείσιμο των άνω και κάτω δοντιών») και η μάσηση. Απαιτείται πάντοτε αντιμετώπιση.
Ποια είναι η αντιμετώπισή του;
Η αντιμετώπιση είναι ανάλογη της βαρύτητας του τραύματος και της δια-ταραχής της σύγκλεισης. Αν η σύγκλειση των δοντιών δεν έχει διαταραχτεί μετά το κάταγμα, η αντιμετώπιση είναι συντηρητική και δεν απαιτείται επέμβαση. Συνιστάται αλεσμένη δίαιτα για περίπου 5-6 εβδομάδες, όσο απαιτείται για την ασφαλή πώρωση του κατάγματος. Ένδειξη χειρουργικής αντιμετώπισης υπάρχει όταν παρατηρούνται διαταραχή της σύγκλεισης, μούδιασμα στο κάτω χείλος, αιμορραγία, αποκάλυψη των οστικών τμημάτων, δυσμορφία του προσώπου από μετακίνηση του σπασμένου οστού. Η επέμβαση γίνεται υπό γενική αναισθησία. Περιλαμβάνει επαναφορά του σπασμένου οστού στην αρχική του ανατομική θέση και κατά κανόνα, για την σταθερότητα της ανάταξης και την άμεση μετεγχειρητική επαναδραστηριοποίηση του ασθενή τα κατάγματα ακινητοποιούνται στις γραμμές τους με μικρές βιοσυμβατές πλάκες και βίδες (οστεοσύνθεση). Οι τομές προσπέλασης γίνονται ανάλογα με την εντόπιση των γραμμών του κατάγματος κατά κανόνα ενδοστοματικά. Αν το κάταγμα είναι συντριπτικό (πολλαπλές και διάσπαρτες γραμμές καταγμάτων) ή υπάρχει οστικό έλλειμμα, απαιτείται εξωστοματική-υπογνάθια προσπέλαση.
Ποια η κατάσταση του ασθενή μετά το χειρουργείο;
Μετά το χειρουργείο ο ασθενής ανάλογα με της τομές προσπέλασης έχει απορροφήσιμα ράμματα στο στόμα και μη απορροφήσιμα στο δέρμα στην σπάνια περίπτωση της υπογνάθιας τομής, τα οποία αφαιρούνται την 7η – 10η ημέρα μετά το χειρουργείο. Κατά κανόνα το στόμα του ασθενή αμέσως μετά την επέμβαση ανοίγει και κλείνει κανονικά και δεν περιορίζεται οι διάνοιξη του. Ωστόσο συνιστάται αυστηρά αλεσμένη δίαιτα για περίπου 5-6 εβδομάδες. Οι μοναδικές περιπτώσεις που ενδείκνυται να παραμείνει το στόμα “κλειστό” σε σύγκλειση των δοντιών (διαγναθική ακινητοποίηση) με λάστιχα ή σύρματα και για διάστημα λίγων ημερών (το πολύ 15), είναι όταν επιλέγεται κλειστή ανάταξη σε κατάγματα που εντοπίζονται κοντά στην άρθρωση (υποκονδυλικά) και διαταράσσουν την σύγκλειση ή όταν το κάταγμα είναι επιπλεγμένο και δεν αποδίδεται ανατομικά η σύγκλειση.
Τις πρώτες 2 μετεγχειρητικές μέρες αναπτύσσονται οίδημα και εκχυμώσεις γύρω από τις περιοχές των καταγμάτων, τα οποία όμως υποστρέφουν τις επόμενες 2-3 μέρες. Ο ασθενής λαμβάνει αντιβίωση για την πρόληψη της λοίμωξης, αποιδηματική και αναλγητική αγωγή και τακτικές στοματοπλύσεις με αντισηπτικό στοματικό διάλυμα για πρόληψη λοίμωξης των ενδοστοματικών τομών. Την επομένη ημέρα του χειρουργείου συνήθως γίνεται έλεγχος του κατάγματος με ακτινογραφία.
Τις πρώτες 2 μετεγχειρητικές μέρες αναπτύσσονται οίδημα και εκχυμώσεις γύρω από τις περιοχές των καταγμάτων, τα οποία όμως υποστρέφουν τις επόμενες 2-3 μέρες. Ο ασθενής λαμβάνει αντιβίωση για την πρόληψη της λοίμωξης, αποιδηματική και αναλγητική αγωγή και τακτικές στοματοπλύσεις με αντισηπτικό στοματικό διάλυμα για πρόληψη λοίμωξης των ενδοστοματικών τομών. Την επομένη ημέρα του χειρουργείου συνήθως γίνεται έλεγχος του κατάγματος με ακτινογραφία.
Ποιες μετεγχειρητικές επιπλοκές μπορεί να συμβούν;
Λοίμωξη, διάσπαση τραύματος, αιμάτωμα ή απώτερα διαταραχή στην πώρωση του κατάγματος. Το προεγχειρητικό σύμπτωμα του μουδιάσματος στο δέρμα του κάτω χείλους βελτιώνονται άμεσα μετεγχειρητικά ή την επόμενη περίοδο.
Συχνές ερωτήσεις ασθενών
Ποια είναι η διάρκεια της επέμβασης;
Εξαρτάται από την εντόπιση της βλάβης, τις αναγκαίες οδούς προσπέλασης, τον αριθμό και το πάχος των πλακών οστεοσύνθεσης. Συνήθως δεν υπερβαίνει τις 2 ώρες.
Δόντια αφαιρούνται;
Θα έχω ουλές ή σημάδια από τις τομές;
Ποια είναι η διάρκεια της νοσηλείας;
Θα μπορώ να σιτίζομαι κανονικά;
Θα πονάω μετά την επέμβαση;
Θα μπορώ να μιλάω;
Θα λειτουργώ όπως πριν;
Πότε θα γυρίσω στη δουλειά;
Οι πλάκες πρέπει να αφαιρεθούν; Ανιχνεύονται στο αεροδρόμιο;