Τι συμβαίνει στα οστά του προσώπου, πού εντοπίζεται το πρόβλημα;
Κάποια από τα οστά του προσώπου έχουν υποστεί σπάσιμο. Η εντόπισή του προβλήματος, η γραμμή ή οι γραμμές του κατάγματος και οι συνοδές συνέπειες σε γειτονικές δομές θα εκτιμηθούν με την κλινική εξέταση και με τον ενδεικνυόμενο ακτινολογικό έλεγχο. Συνηθέστερα όταν αναφερόμαστε σε κατάγματα του προσώπου, αυτά εντοπίζονται στο μέσο πρόσωπο μεταξύ των οφθαλμικών κόγχων και του μασητικού επιπέδου (κατάγματα τύπου Le Fort- ρινο-ηθμοειδικά, ζυγωματικών) και σπανιότερα στο άνω πρόσωπο (μετωπιαίων).
Συχνά αποτελούν μέρος κρανιοεγκεφαλικής κάκωσης, η δε εικόνα είναι κατά κανόνα θορυβώδης με έντονα οιδήματα και εκχυμώσεις, κάποιες φορές δημιουργούν επείγουσες καταστάσεις με αιμορραγίες και αποφράξεις της ανώτερης αναπνευστικής οδού. Απαιτείται πάντοτε αντιμετώπιση.
Συχνά αποτελούν μέρος κρανιοεγκεφαλικής κάκωσης, η δε εικόνα είναι κατά κανόνα θορυβώδης με έντονα οιδήματα και εκχυμώσεις, κάποιες φορές δημιουργούν επείγουσες καταστάσεις με αιμορραγίες και αποφράξεις της ανώτερης αναπνευστικής οδού. Απαιτείται πάντοτε αντιμετώπιση.
Ποια είναι η αντιμετώπισή του;
Η αντιμετώπιση είναι ανάλογη της βαρύτητας του τραύματος. Αν τα κατάγματα είναι μικρής έκτασης, χωρίς παρεκτοπίσεις και δυσμορφίες και η σύγκλειση των δοντιών δεν έχει διαταραχτεί μετά το κάταγμα, η αντιμετώπιση είναι συντηρητική και δεν απαιτείται επέμβαση. Συνιστάται μάσηση από την υγιή πλευρά αν το κάταγμα είναι από την μια πλευρά και αλεσμένη δίαιτα για περίπου 5-6 εβδομάδες αν κάταγμα εντοπίζεται και στις δυο πλευρές. Ένδειξη χειρουργικής αντιμετώπισης υπάρχει όταν παρατηρούνται διαταραχή της σύγκλεισης, παρεκτόπιση ή κινητικότητα των σπασμένων τμημάτων, αιμορραγία, αποκάλυψη των οστικών τμημάτων, δυσμορφία του προσώπου από μετακίνηση του σπασμένου οστού. Η επέμβαση γίνεται υπό γενική αναισθησία. Περιλαμβάνει επαναφορά του/των σπασμένου/ων οστού/ών στην αρχική του ανατομική θέση και κατά κανόνα, για την σταθερότητα της ανάταξης και την άμεση μετεγχειρητική επαναδραστηριοποίηση του ασθενή, τα κατάγματα ακινητοποιούνται στις γραμμές τους με μικρές βιοσυμβατές πλάκες και βίδες (οστεοσύνθεση).
Οι τομές προσπέλασης γίνονται κατά προτεραιότητα δια του βλεννογόνου του στόματος ή του επιπεφυκότα των ματιών, δια υπαρχουσών θλαστικών τραυμάτων από την κάκωση, δια του τριχωτού της κεφαλής, των φρυδιών, δια φυσικών πτυχών του δέρματος (ρυτίδων).
Οι τομές προσπέλασης γίνονται κατά προτεραιότητα δια του βλεννογόνου του στόματος ή του επιπεφυκότα των ματιών, δια υπαρχουσών θλαστικών τραυμάτων από την κάκωση, δια του τριχωτού της κεφαλής, των φρυδιών, δια φυσικών πτυχών του δέρματος (ρυτίδων).
Ποια η κατάσταση του ασθενή μετά το χειρουργείο;
Μετά το χειρουργείο ο ασθενής ανάλογα με τις τομές προσπέλασης έχει απορροφήσιμα ράμματα στο στόμα ή στον επιπεφυκότα και μη απορροφήσιμα σε τομές δια του δέρματος που αφαιρούνται σε περίπου 7 με 10 ημέρες. Κατά κανόνα το στόμα του ασθενή αμέσως μετά την επέμβαση ανοίγει και κλείνει κανονικά και δεν περιορίζεται οι διάνοιξη του. Ωστόσο συνιστάται αυστηρά αλεσμένη δίαιτα για περίπου 5-6 εβδομάδες. Οι μοναδική περίπτωση που ενδείκνυται να παραμείνει το στόμα “κλειστό” σε σύγκλειση των δοντιών (διαγναθική ακινητοποίηση) με λάστιχα ή σύρματα και για διάστημα λίγων ημερών είναι όταν τα κάταγματα είναι επιπλεγμένα, όταν λόγω οστικών ελλειμμάτων δεν είναι εφικτή η σταθερή οστεοσύνθεση, και όταν δεν αποδίδεται ανατομικά η σύγκλειση των δοντιών. Σε αυτές τις περιπτώσεις καθώς και στις περιπτώσεις όπου πιθανολογείται εύκολη λοίμωξη ενδοστοματικών τραυμάτων και τομών, ο ασθενής περίπου για μια εβδομάδα σιτίζεται μέσω ρινογαστρικού καθετήρα. Τις πρώτες 2 μετεγχειρητικές μέρες αναπτύσσονται οίδημα και εκχυμώσεις γύρω από τις περιοχές των καταγμάτων, τα οποία όμως υποστρέφουν τις επόμενες 2-3 μέρες. Ο ασθενής λαμβάνει αντιβίωση για την πρόληψη της λοίμωξης, αποιδηματική και αναλγητική αγωγή και τακτικές στοματοπλύσεις με αντισηπτικό στοματικό διάλυμα για πρόληψη λοίμωξης των ενδοστοματικών τομών. Την επομένη ημέρα του χειρουργείου συνήθως γίνεται έλεγχος των καταγμάτων με ακτινογραφία.
Ποιες μετεγχειρητικές επιπλοκές μπορεί να συμβούν;
Λοίμωξη, διάσπαση τραύματος, αιμάτωμα ή απώτερα διαταραχή στην πώρωση του κατάγματος. Το προεγχειρητικό σύμπτωμα του μουδιάσματος στο δέρμα του κάτω χείλους βελτιώνονται άμεσα μετεγχειρητικά ή την επόμενη περίοδο.
Συχνές ερωτήσεις ασθενών
Ποια είναι η διάρκεια της επέμβασης;
Εξαρτάται από την εντόπιση της βλάβης, τις αναγκαίες οδούς προσπέλασης, τον αριθμό και το πάχος των πλακών οστεοσύνθεσης. Συνήθως δεν υπερβαίνει τις 2 ώρες.
Δόντια αφαιρούνται;
Θα έχω ουλές ή σημάδια από τις τομές;
Ποια είναι η διάρκεια της νοσηλείας;
Θα μπορώ να σιτίζομαι κανονικά;
Θα πονάω μετά την επέμβαση;
Θα λειτουργώ όπως πριν;
Πότε θα γυρίσω στη δουλειά;
Οι πλάκες πρέπει να αφαιρεθούν; Ανιχνεύονται στο αεροδρόμιο;